Czy błąd lekarski ulega przedawnieniu?
Popełnienie błędu lekarskiego może zdarzyć się zarówno w szpitalu, w trakcie leczenia lub operacji, jak i przy obsłudze pacjenta w przychodni czy w prywatnym gabinecie. Odpowiedzialność, jaką poniesie lekarz za popełniony błąd w sztuce będzie zależała od rodzaju zdarzenia medycznego oraz stwierdzenia winy lekarza poprzez wyraźne wskazanie związku przyczynowego pomiędzy popełnionym błędem a szkodą pacjenta. Aby pacjent mógł starać się o odszkodowanie z tytułu doznanych szkód konieczne jest, by sprawa została zgłoszona w odpowiednim czasie. Czy i po jakim okresie błąd lekarski może ulec przedawnieniu?
Czym jest błąd lekarski?
Chociaż w polskim prawie nie określono wprost pojęcia błędu lekarskiego, wnioskując na podstawie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, za błąd w sztuce lekarskiej należy rozumieć czynności lecznicze wykonywane niezgodnie z aktualnym stanem wiedzy i standardami sztuki medycznej. Pojęcie obejmuje błędy popełnione na etapie terapii, diagnozy i profilaktyki chorób oraz błędy techniczne, a więc błędy następujące w trakcie leczenia, operacji lub zabiegu, błędnie postawione diagnozy, błędnie dopasowane metody leczenia pomimo właściwego postawienia diagnozy choroby i błędy wynikające z niewłaściwego wykonania czynności leczniczej.
Odpowiedzialność i kary za popełnienie błędu lekarskiego
Lekarz może ponosić odpowiedzialność cywilną, karną oraz zawodową za popełnione błędy medyczne, przy czym odpowiedzialność cywilną ponosi tylko wtedy, gdy błąd jest zawiniony i istnieje widoczny związek przyczynowy pomiędzy błędem a powstałą szkodą. Odpowiedzialność rozstrzygana na drodze karnej dotyczy wyłącznie sytuacji, w których błąd w sztuce nosi znamiona przestępstwa, a więc gdy wiąże się z:
- narażeniem pacjenta na niebezpieczeństwo,
- ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu,
- utratą życia (także za nieumyślne spowodowanie śmierci).
W zakresie kar przewidzianych za popełnione błędy lekarskie, w sprawach rozstrzyganych na podstawie odpowiedzialności cywilnej może zostać uznana konieczność wypłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia. W sprawach związanych z odpowiedzialnością karną, popełnienie błędu lekarskiego może grozić karami finansowymi, tymczasowym lub stałym zakazem wykonywania zawodu, a także karą pozbawienia wolności (zgodnie z art. 155 KK za nieumyślne spowodowanie śmierci, art. 156 KK za ciężki uszczerbek na zdrowiu, art. 157 KK za średni lub lekki uszczerbek na zdrowiu, art. 157a KK za uszkodzenia prenatalne oraz art. 160 KK za narażenie na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia).
Czy błędy lekarskie ulegają przedawnieniu?
Jednym z częstszych pytań pojawiających się zarówno po stronie pacjentów dochodzących swoich praw do odszkodowania na podstawie szkód poniesionych przez błąd lekarski, jak i po stronie lekarzy oskarżanych o popełnienie błędu lekarskiego jest pytanie o okres, po jakim błąd lekarski ulega przedawnieniu.
Zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego, pojęcie przedawnienia odnosi się do odszkodowania, renty oraz roszczeń o charakterze niemajątkowym w postaci zadośćuczynienia.
Okres, jaki kodeks cywilny przewiduje na przedawnienie się roszczeń o naprawianie wyrządzonej szkody czynem niedozwolonym wynosi 3 lata. Czas liczony jest od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie oraz osobach za nią odpowiedzialnych.
Co oznacza to w praktyce z perspektywy lekarza oraz pacjenta? Lekarz odpowiedzialny za popełnienie błędu lekarskiego, przeciwko któremu pacjentowi przysługuje roszczenie w postaci odszkodowania lub zadośćuczynienia, po upływie okresu przedawnienia może uchylić się od zaspokojenia roszczenia. Sąd nie bierze pod uwagę możliwości przedawnienia się roszczenia z własnej inicjatywy, a dopiero po podniesieniu przez pozwanego takiego zarzutu (który powinien zostać podniesiony w trakcie pierwszej czynności procesowej, a nie na dalszych etapach procesu).
Pacjent ma pełne prawo do pozwania lekarza z tytułu popełnionego błędu lekarskiego i jeśli podmiot leczniczy nie podniesie zarzutu przedawnienia, sąd może uznać winę i zasądzić odszkodowanie na rzecz pokrzywdzonego (o ile pacjent udowodni zasadność swojego roszczenia). Wyjątkiem są w tym wypadku sytuacje, w których nieprawidłowości zostały wykryte po upływie 10 lat od wykonania zabiegu – zdarzenia takie ulegają przedawnieniu bez względu na podniesienie takiego argumentu przez pozwanego lekarza.
Kancelaria Pawelczyk Kozik specjalizuje się w prawie medycznym. Jeśli popełniłeś błąd medyczny – pomoc prawna może okazać się tu nieoceniona, dlatego warto zgłosić się po fachowe wsparcie.
WWW: https://pawelczyk-kozik.pl/
Telefon: +48 792 304 042
E-mail: sekretariat@pawelczyk-kozik.pl