Diagram Ishikawy – gdzie i po co się go stosuje?
W środowisku biznesowym szybka identyfikacja przyczyn problemu jest niezbędna, aby uniknąć szkód, skorygować błędy i zmniejszyć konflikty w zespole.
Diagram Ishikawy, zwany również Diagramem Przyczyn i Skutków lub Diagramem Rybiej Ości jest narzędziem, które pomaga zidentyfikować pierwotne przyczyny problemu poprzez analizę wszystkich czynników składających się na realizację procesu. Problemem może być każde niepożądane zachowanie lub rezultat, np. ciągłe błędy pracownika lub konkretna skarga od ważnego klienta.
Nazwa metody pochodzi od jej twórcy, inżyniera Kaoru Ishikawy, który stworzył wykres wizualny w 1943 roku. W kolejnych latach analiza ta była udoskonalana, aby pomóc zespołom dotrzeć do prawdziwych przyczyn problemów napotykanych w procesach.
Jedną z zalet Diagramu Ishikawy jest to, że może być stosowany przez każdego, od „młodszych” pracowników, przez specjalistów od marketingu, po menedżerów.
Czym jest Diagram Ishikawy?
Schemat opiera się na założeniu, że każdy problem ma swoją konkretną przyczynę. Tak więc wyeliminowanie pierwotnej przyczyny oznacza skorygowanie samego problemu. Dlatego też metoda ta dąży do sprawdzenia i przeanalizowania każdej sugestii przyczyny zgłoszonej przez zespół współpracowników.
Jakie są główne zastosowania diagramu Ishikawy?
Wzorzec ten można zastosować zawsze wtedy, gdy w firmie zaistnieje niepożądana sytuacja. Jednak jego głównym zastosowaniem jest identyfikacja przyczyn niezgodności.
Przykładem jest chociażby sytuacja, w której firma produkuje partię wadliwych produktów. Chodzi w tym przypadku o wyjaśnienie zagadnienia, jak to jest możliwe, że, biorąc pod uwagę produkcję na wysoką skalę, tylko część produktów jest wadliwa?
Oprócz tego zastosowania, diagram Ishikawy pozwala również na:
- spojrzenie na sytuację w sposób bardziej kompleksowy i systemowy;
- wizualizację nie tylko pierwotnej przyczyny, ale także przyczyn wtórnych problemu;
- szukanie i znajdowanie rozwiązań problemów w oparciu o zasoby, którymi dysponuje firma;
- ulepszenie procesów.
Korzyści wynikające z zastosowaniu Diagramu Ishikawy
Diagram Ishikawy przynosi organizacjom szereg korzyści, a nawet może być stosowany w połączeniu z innymi metodologiami. Wśród głównych jego zalet możemy wymienić:
- usprawnienie procesu;
- identyfikację przyczyn;
- hierarchizację znalezionych przyczyn;
- większą widoczność problemów;
- zapis wizualny ułatwiający przyszłą analizę;
- udział zespołu w zarządzaniu jakością;
- pracę zespołową.
Diagram Ishikawy – wdrożenie
Jak krok po kroku wdrożyć Diagram Ishikawy w firmie?
- Zdefiniuj problem
Pierwszym krokiem jest zdefiniowanie problemu (efektu), który ma być analizowany.
- Utwórz rybią ość
Zrób poziomą kreskę. Na prawym końcu tej kreski umieść prostokąt i zapisz w nim problem.
Następnie wykonaj kreski prostopadłe do tej linii poziomej. Każda z prostopadłych kresek będzie oznaczała kategorię przyczyn.
- Spotkaj się z zespołem i przeanalizuj przyczyny.
Jest to moment, w którym należy poruszyć wszystkie możliwe przyczyny pojawienia się problemu. Sugeruje się przeprowadzenie burzy mózgów z udziałem osób zaangażowanych w daną kwestię, jak również specjalistów z innych dziedzin, o różnych wizjach i perspektywach.
- Utwórz podgrupy
Przeanalizuj każdą kategorię przyczyn i stwórz podgrupy.
- Podkreśl główną przyczynę
Po uzupełnieniu diagramu podkreśl główną przyczynę, która spowodowała powstanie problemu. W zależności od przypadku, może być ich więcej niż tylko jedna.
- Zaplanuj działania
Czy znalazłeś główną przyczynę? Teraz trzeba pomyśleć o możliwościach rozwiązań, które są w zasięgu zespołu.
Po przeanalizowaniu różnych alternatyw, stwórz plan działania w celu rozwiązania omawianego problemu. W tym momencie należy zdefiniować obowiązki i określić terminy dla każdej czynności, która będzie wykonywana.
Zarządzanie jakością – szkolenia
Diagram Przyczyn i Skutków może być stosowany w różnych kontekstach biznesowych, niezależnie od obszaru działalności firmy. To nieocenione narzędzie w sytuacji mierzenia się z problemami wewnętrznymi w firmie.
Aby jeszcze lepiej zgłębić to zagadnienie, warto zapisać się na szkolenie z zarządzania jakością. Tego typu kursy poszerzają perspektywę, działając z korzyścią nie tylko dla firm, lecz także w życiu osobistym, rozwiązując różne niepożądane sytuacje. I, tak jak w przypadku każdego narzędzia, im więcej ćwiczymy jego stosowanie, tym bardziej naturalne staje się jego użycie.
