Pobudzanie zmysłów u niemowlaka – jakie zabawy sprawdzą się do tego?

W czasie pierwszych 12 miesięcy życia niemowlęcia przechodzi ono skomplikowany proces rozwoju fizycznego i umysłowego. Z nieporadnego noworodka po upływie roku staje się mały dzieckiem, umiejącym chodzić lub stawiającym już swoje pierwsze kroki. Jego układ nerwowy, w porównaniu do okresu sprzed kilkunastu miesięcy, ulega niewyobrażalnej przemianie.

W tym czasie tworzy się aż połowa połączeń nerwowych, jaka wykształca się przez całe życie człowieka. Nie oznacza to jednak, że nie powinniśmy podejmować działań mających na celu pobudzanie zmysłów niemowlaka i nie inicjować takich aktywności, które z korzyścią wpłyną na całościowy rozwój dziecka.

Znaczenie rozwoju zmysłu u niemowląt

Od pierwszych chwil życia dziecko zaczyna kontaktować się ze światem i odbierać bodźce z niego płynące za pomocą zmysłów. Wprawdzie nie wszystkie z nich od samego początku funkcjonują tak sprawnie jak u dorosłego człowieka, ale w miarę postępującego u dziecka rozwoju, następuje znaczny progres w procesie percepcji, przetwarzania bodźców i końcowej reakcji. Mózg i oczy noworodka są słabo wykształcone. Tak malutkie dziecko widzi jeszcze niewyraźnie, nie rozróżnia wszystkich kolorów i nie potrafi skupić wzroku dłużej na jakimś punkcie czy przedmiocie. Te tymczasowe braki maluszek nadrabia jednak bardzo dobrze wykształconym zmysłem dotyku, słuchu i zapachu. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, ale mimo tego rodzice nie powinni zaniedbywać stymulacji zmysłów niemowlęcia i pobudzania ich do dalszego rozwoju. Nie wolno zapominać, że prawidłowy rozwój zmysłów jest odpowiedzialny za całościowy i harmonijny rozwój dziecka owocujący w przyszłości brakiem deficytów w funkcjonowaniu układu nerwowego.

Jakie aktywności i zabawy pobudzają zmysł u niemowlaka?

Aby wspierać i stymulować rozwój niemowlęcia, nie potrzeba do tego żadnych specjalnych umiejętności, gdyż proces ten może się z powodzeniem odbywać podczas codziennie wykonywanych czynności lub prostych zabaw. Rodzice powinni stymulować wszystkie rodzaje zmysłów i nie koncentrować się tylko na jednym z nich. Zapewni to harmonijny, całościowy rozwój niemowlaka w kolejnych miesiącach życia.

Pobudzanie zmysłu dotyku u niemowlęcia

Doskonałą czynnością stymulującą zmysł dotyku u niemowlaka są masaże. Można je wykonywać podczas codziennych czynności, np. karmienia, przewijania, zabawy. Masaże powinny sprawiać maleństwu przyjemność i działać na nie uspokajająco. Znaną zabawą stosowaną podczas masażu jest „idzie rak-nieborak” lub rysowanie na plecach palcami różnych kształtów oraz ostukiwanie w różnych kierunkach i tempie. Zabawa sprawia maluchom wiele radości, a i na ustach rodziców pojawia się wtedy szeroki uśmiech.

Zmysł dotyku można stymulować również, zabawkami sensorycznymi dla niemowląt. Są to wszelkiego rodzaju maty edukacyjne zawierające elementy o różnych teksturach i kształtach (szeleszczące, puchate, szorstkie, gładkie, pluszowe), które, leżące na brzuszku lub na plecach maleństwo, może dotykać i badać paluszkami. Na rynku dostępne jest wiele rodzajów takich mat, zatem każdy rodzic może wybrać odpowiedni model dla swojej pociechy. Dobrym wyborem będą także książeczki niemowlęce obszyte materiałem o zróżnicowanej fakturze i zawierające w swym wnętrzu również wiele takich elementów.

Pobudzanie zmysłu wzroku u niemowlęcia

Zmysł wzroku u niemowlęcia podlega stopniowemu rozwojowi. Zaleca się, aby wspomagać ten proces, spędzając czas z maluchem na oglądaniu książeczek specjalnie przystosowanych dla niemowląt, zawierających na swoich stronach różne kształty, przedmioty i zwierzęta w kontrastowych kolorach, np. czarno-białym, czerwono-czarno-białym, czarno-żółto-białym.

Podczas zabawy z niemowlęciem zaleca się przekierowywanie jego wzroku na kontrastowe obrazy, np. na rozmieszczone wokół łóżeczka plansze w kontrastujących ze sobą barwach, zachęcanie malucha do podążania wzrokiem za poruszającą się płynnym ruchem maskotką w dłoniach rodzica, gaszenie i zapalanie latarki oraz śledzenie jej toru światła na ścianie, czy też śledzenie poruszających się elementów przyczepionych do karuzeli przymocowanej do ramy łóżeczka.

Pobudzanie zmysłu słuchu u niemowlęcia

Dziecko powinno być zaznajamiane i przyzwyczajane do dźwięków pojawiających się w codziennym życiu, jak odgłosy z radia czy telewizora, szum odkurzacza, dźwięk dzwonka do drzwi, odgłosy naczyń, warkot samochodów, odgłosy pochodzące z ulicy itp. W codziennej zabawie powinno się jednak unikać głośnych, interaktywnych zabawek, a postarać się stymulować dziecko następującymi zabawami: puszczanie muzyki w różnym tempie i o różnym poziomie głośności, mówienie do dziecka szeptem, głośniej i ciszej oraz w różnych tonacjach głosowych, śpiewanie dziecku kołysanek. Do zabawy świetnie nadadzą się grzechotki i piszczałki. Można bawić się z maluchem, próbując emitować dźwięk, np. z grzechotki,  z różnych kierunków, tak aby dziecko obracało główkę w stronę, z której pochodzi dźwięk.

Pobudzanie zmysłu równowagi

Na zmysł równowagi u niemowlęcia korzystnie działa noszenie jego na rękach, kołysanie, bujanie. Często rodzice zaopatrują się w różnego rodzaju leżaczki-bujaczki, huśtawki, kołyski. Huśtanie pozytywnie oddziałuje na układ przedsionkowy, od którego zależy rozwój i prawidłowe działanie zmysłu równowagi oraz poczucie bezpieczeństwa u dziecka. Trzeba jednak pamiętać, aby nie pozostawiać dziecka na dłuższy czas w bujaczku, ponieważ przybiera ono w nim pozycję półsiedzącą obciążającą dolny odcinek kręgosłupa.

Gdzie można kupić zabawki pobudzające zmysły niemowlaka?

Wiele sklepów internetowych oferuje swoim klientom szeroki wybór zabawek pełniących rozmaite funkcje w rozwoju niemowlaka. Warto zdecydować się na sklep, który specjalizuje się w zabawkach sensorycznych oddziałujących na zmysły niemowlaków oraz stymulujących ich rozwój. Dobry sklep z zabawkami będzie przykładał dużą wagę do trwałości produktów zawartych w ofercie oraz będzie dążył do spełniania wymagań jakościowych klientów.