Test Phalena – jak go przeprowadzić?
Zespół cieśni nadgarstka jest schorzeniem, na które zapadają osoby wielokrotnie wykonujące powtarzalne ruchy rękami, takie jak pisanie na maszynie, klawiaturze komputera, gra na instrumencie.
Dlatego jest to choroba zawodowa osób wykonujących zawód informatyka, muzyka, maszynistki, pracownika biurowego, sportowca, pakowacza i wielu innych. Długotrwałe obciążenie tych samych struktur dłoni powoduje mechaniczny ucisk, sprzyjający zmianom degeneracyjnym w strukturze nerwu pośrodkowego, który znajduje się w kanale nadgarstka, co prowadzi do zaburzeń przewodnictwa nerwowego.
Efektem tego jest ból i drętwienie palców, a w konsekwencji nie leczenia choroby zanik mięśni i pogorszenie sprawności manualnej dłoni.
Jakie osoby zapadają najczęściej na zespół cieśni nadgarstka?
Na zespół cieśni nadgarstka cierpią zazwyczaj kobiety w wieku między 40 a 60 rokiem życia, ale coraz częściej na dolegliwości typowe dla tej choroby skarżą się młodzi ludzie, a nawet dzieci ze względu na częste korzystanie z komputerów, smartfonów lub telefonów komórkowych.
Na zespół cieśni nadgarstka zapadają również osoby chore na cukrzycę, reumatoidalne zapalenie stawów, niedoczynność tarczycy, boreliozę, sarkoidozę, nowotwory lub takie, które doznały urazów w obrębie nadgarstka, jak również kobiety w ciąży i w okresie menopauzy.
Odczuwają one dyskomfort w obszarze, który zaopatrywany jest przez nerw przyśrodkowy, a dotyczy przede wszystkim kciuka, palca wskazującego i części serdecznego.
Jakie są objawy zespołu cieśni nadgarstka?
Objawem zespołu cieśni nadgarstka jest głównie ból i drętwienie palców, co powoduje w pierwszym stadium choroby wybudzanie się ze snu. Pacjenci zwykle nie kojarzą tych dolegliwości z chorobą, a raczej z nieprawidłową pozycją podczas snu. Innymi objawami tej choroby jest ograniczenie ruchów ręką i brak ich precyzji.
W bardziej zaawansowanym stadium choroby dolegliwości bólowe pojawiają się również w dzień. Nieleczony zespół cieśni nadgarstka może doprowadzić do zaniku mięśni, zmian degeneracyjnych nerwu pośrodkowego i jego trwałego uszkodzenia, co powoduje ograniczenie sprawności manualnej dłoni, dlatego niezwykle ważna jest diagnostyka i podjęcie właściwego leczenia.
Jak diagnozuje się zespół cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka diagnozuje się za pomocą prostych testów Tinela i Phalena oraz Durkana, które pacjent może wykonać samodzielnie, gdyż nie wymagają użycia specjalistycznego sprzętu.
Jednak najważniejszą metodą diagnostyczną stosowaną do oceny prawidłowego funkcjonowania nerwów i mięśni jest elektromiografia, czyli EMG, polegająca na stymulowaniu nerwów krótkotrwałymi impulsami elektrycznymi o niskim natężeniu, podawanymi przez skórę pacjenta w celu oceny przewodnictwa nerwowego.
Czym jest test Phalena?
Test Phalena stosuje się do diagnozowania zespołu cieśni nadgarstka. Jego celem jest wywołanie efektów bólowych, drętwienia i mrowienia, czyli parestezji w obszarze, który jest zaopatrywany przez nerw pośrodkowy. Lekarz prowokuje wzrost ciśnienia w kanale nadgarstka, dzięki uciskowi na nerw pośrodkowy, co powoduje pojawienie się typowych dla tej choroby objawów w postaci bólu, drętwienia i mrowienia.
Ten sposób diagnozowania odznacza się dużą czułością i pozwala wstępnie dokonać diagnozy występowania zespołu cieśni nadgarstka.
Jak przeprowadza się test Phalena?
W trakcie przeprowadzania testu Phalena przez lekarza lub fizjoterapeutę pacjent trzyma ręce zgięte w łokciu w taki sposób, aby tworzyły kąt prosty. Dłonie dotykają siebie po zewnętrznej stronie i tę pozycję należy utrzymać przez minutę do dwóch. Pacjent cierpiący na zespół cieśni nadgarstka bardzo szybko będzie odczuwał ból, mrowienie i drętwienie, a nawet odczucie przebiegającego prądu.
Jak przeprowadzić odwrócony test Phalena?
W odwróconym teście Phalena, który również diagnozuje zespół cieśni nadgarstka należy złożyć dłonie jak do modlitwy. Palce muszą być maksymalnie wyprostowane i naciskać na siebie, natomiast łokcie mają być odciągnięte na boki w celu optymalnego zgięcia nadgarstków.
W ciągu kilkunastu sekund pacjent chory odczuwa dotkliwy ból, mrowienie i drętwienie palców, świadczący o rozwoju choroby. Test Phalena nie diagnozuje w 100% zespołu cieśni nadgarstka. Aby potwierdzić chorobę, należy wykonać badanie EMG, czyli elektromiografię, która umożliwia odróżnienie zespołu cieśni nadgarstka od innych dolegliwości, które dają podobne objawy, takich jak na przykład neuropatia obwodowa nazywana polineuropatią, charakteryzująca się uszkodzeniem neuronu obwodowego, które upośledza funkcje ruchowe i czuciowe.