Czym jest dokumentacja hydrogeologiczna?

Projektowanie budynków czy prowadzenie jakichkolwiek inwestycji i prac budowlanych to dziś nie tylko sam fakt stawiania budynków, ale może i przede wszystkim konieczność przygotowania odpowiedniej dokumentacji. Choć dla wielu nieznających tematu osób wydawać by się mogło, że przestoje budowlane to wina biurokracji, prawda wygląda zgoła inaczej. Bez odpowiedniej dokumentacji, planów, czy badań terenu niemożliwe jest bezpieczne i przepisowe planowanie inwestycji.

Jednym z ważniejszych obszarów badań przygotowujących teren pod zabudowę jest hydrogeologia. Badania hydrogeologiczne mają na celu między innymi ustalenie ilości i jakości wód użytkowych na danym terenie oraz określenie zasad ich eksploatacji i ochrony przed zanieczyszczeniami. W dobie coraz większej wrażliwości człowieka na środowisko naturalne, badania te zdają się mieć ogromny wydźwięk. Kiedy należy przygotować dokumentację hydrologiczną i jakie badania należy w niej zawrzeć?

Dokumentacja hydrogeologiczna

Mianem dokumentacji hydrologicznej określa się zbiór dokumentów przedstawiających wyniki badań warunków hydrogeologicznych panujących na danym obszarze. Jej przygotowanie jest ściśle powiązane z określonymi celami – dokumentację hydrologiczną wykonuje się w momencie projektowania ujęć wód podziemnych, oraz dla różnego rodzaju inwestycji hydrotechnicznych, górniczych, budowlanych, czy komunikacyjnych. W dokumentacji hydrogeologicznej danego obszaru ujęte zostają zwykle część analityczna, zestawienie wyników badań i pomiarów terenowych, ich interpretacja w postaci wykresów, map, oraz przekrojów, a także praktyczne wnioski wyciągnięte na podstawie badań.

Główne składowe każdej dokumentacji hydrogeologicznej zostały odgórnie określone i ustandaryzowane przez stosowne przepisy. Każda dokumentacja powinna zawierać więc część tabelaryczną z wynikami badań i pomiarów, część graficzną z wykresami, mapami i przekrojami, część tekstową, stanowiącą poszerzone objaśnienie części tabelarycznej i graficznej z analizą wyników, oraz część wnioskową podsumowującą całą dokumentację. Jakie badania należy przeprowadzić przed sporządzeniem takiej dokumentacji?

Badania hydrogeologiczne

Podstawowym zadaniem podczas wykonywania badań hydrogeologicznych jest określanie ilości i jakości wód użytkowych na danym terenie, oraz określenie zasad ich eksploatacji i ochrony przed zanieczyszczeniami. W szczególnych przypadkach badania hydrogeologiczne są prowadzone w celu ustalenia i zagospodarowania złóż wód leczniczych i termalnych, na przykład w miejscach możliwych do zagospodarowania jako pijalnie wód.

Badania hydrogeologiczne mają też duże znaczenie w rejonach górniczych, gdzie stosuje się je do określenia hydrogeologicznych warunków udostępniania i eksploatacji złóż kopalin użytkowych, oceny zagrożeń wodnych, wyszczególnienia pełniejszego wykorzystania wód kopalnianych oraz oceny wpływu górnictwa na środowisko wodne.

Badania hydrogeologiczne prowadzone w celu określenia ilości i jakości zasobów wód podziemnych oraz oceny stopnia ich zanieczyszczenia można podzielić na dwie główne kategorie: badania polowe, oraz badania laboratoryjne. W trakcie ich prowadzenia wykonuje się dokumentację hydrogeologiczną, w której zawarte zostaną opracowane podczas badań monografie hydrogeologiczne i mapy hydrogeologiczne. W trakcie badań organizowany jest też monitoring wód podziemnych – wyniki badań są bowiem gromadzone i przechowywane na wiele lat, a sama dokumentacja jest ważna bezterminowo. Ważnym etapem badań są kwestie oceny i prognozowania zubożenia i degradacji jakościowej wód podziemnych na danym terenie oraz możliwa migracja zanieczyszczeń.

Kiedy należy przygotować dokumentację hydrogeologiczną?

Sytuacje, w jakich należy przygotować dokumentację hydrogeologiczną zostały precyzyjnie określone przez prawo geologiczne i górnicze. Dokumentacja ta (wraz z towarzyszącymi jej badaniami) będzie konieczna między innymi w przypadku obowiązku ustalenia zasobów wód podziemnych, określenia warunków hydrogeologicznych w związku z wydobywaniem kopalin, wtłaczaniem wód do górotworu lub projektowaniem odwodnieni i nawodnień. Dodatkowo, dokumentacja hydrogeologiczna jest konieczna w wypadku inwestycji mogących zanieczyścić wody podziemne, w miejscach magazynowania i składowania wszelkiego rodzaju substancji i odpadów.